Bowlingde tek atışla tüm lobutları devirmek artık yalnızca yetenek ve sezgiye bağlı değil. Princeton, MIT, New Mexico Üniversitesi, Loughborough Üniversitesi ve Swarthmore College’dan bilim insanlarının geliştirdiği yeni fizik tabanlı model, bowling topunun hareketini olağanüstü hassasiyetle simüle edebiliyor.
AIP Advances dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, araştırmacılar dönen cisimlerin hareketini tanımlayan Euler denklemlerine dayalı altı diferansiyel denklem seti kullanarak bir bowling topunun üç boyutlu uzaydaki yolunu başarıyla modelledi. Bu sayede, farklı pist koşullarında en ideal atış senaryosu hesaplanabiliyor.
Yeni model, bowlingde top hareketini doğru bir şekilde öngörmeyi sağlıyor.
Araştırma ekibinden Curtis Hooper, geliştirilen sistemin sadece oyuncular ve antrenörler için değil, aynı zamanda ekipman üreticileri ve turnuva organizatörleri için de güçlü bir analiz aracı sunduğunu vurguladı. Hooper, “Topun hareketini doğru biçimde öngörme kabiliyeti, yeni stratejilerin ve ekipmanların geliştirilmesine olanak sağlayabilir” dedi.
ABD’de yılda 45 milyondan fazla kişinin oynadığı ve büyük ödüllerin dağıtıldığı profesyonel turnuvalarla popülerliğini koruyan bowling, şimdiye dek bilimsel olarak yeterince modellenememişti. Geleneksel analiz yöntemleri, oyuncuların geçmiş performanslarına dayanıyordu ve çoğunlukla pistle top arasındaki fiziksel etkileşimleri göz ardı ediyordu.
Bowlingde oyuncu hatası da göz önünde bulunduruluyor.
Yeni model ise bu eksikliği gideriyor. Özellikle turnuvalarda büyük farklılıklar gösteren ve topun yönünü belirlemede kritik rol oynayan yağ katmanları da hesaplamalara dahil ediliyor. Pist yüzeyindeki bu yağ desenleri, topun yön değiştirme biçimini ciddi şekilde etkilediği için model, oyuncuların stratejilerini uyarlamalarında önemli kolaylık sağlıyor.
Model, oyuncu hatasını da hesaba katarak bir “hata payı” (miss-room) hesaplıyor. Bu sayede oyuncular, küçük sapmalarda dahi etkili sonuçlar alabilecek hedefleme stratejileri geliştirebiliyor.
Pistteki düzensizlikler, modelin ilerleyen aşamalarına dahil edilecek.
Ancak bu gelişmiş sistemin oluşturulması kolay olmadı. Araştırmacılar, hafif asimetrik yapıya sahip bir cisim olan bowling topunun fiziksel davranışlarını matematiksel olarak tanımlamak zorundaydı. En büyük zorluklardan biri ise bu karmaşık teorik modeli, sahadaki oyuncuların ve antrenörlerin kullanabileceği pratik bilgilere dönüştürmekti.
Geliştirme süreci devam eden modele ilerleyen aşamalarında pistteki düzensizlikler gibi daha fazla değişkenin de dahil edilmesi planlanıyor. Araştırma ekibi ayrıca, sektör profesyonelleriyle iş birliği yaparak modelin sahadaki uygulamalarını geliştirmeyi hedefliyor.
