Teknolojiyle iç içe geçen modern hayat, uyku düzenini alt üst etmeye devam ediyor. Geceleri ekran ışığına maruz kalmak ve yapay aydınlatmayla çevrili olmak, kaliteli uykunun önündeki en büyük engellerden biri. Ancak Japonya’dan gelen yeni bir araştırma, doğal ışığın sabah uyanışını kolaylaştırabileceğini ortaya koyuyor.
Osaka Metropolitan Üniversitesi’nde yürütülen çalışmada, yatak odasında uyanmadan hemen önce verilen doğal ışığın sabah uyanıklığını nasıl etkilediği araştırıldı. Araştırmanın başında yer alan lisansüstü öğrenci Xiaorui Wang ve Profesör Daisuke Matsushita, gerçek yaşam koşullarını yansıtan bir deney ortamı oluşturdu.
Uyanmadan önce odaya verilen doğal ışık, sabah zindeliğini artırıyor.
Toplam 19 katılımcıyla gerçekleştirilen deneyde, üç farklı ışık senaryosu test edildi. Birinci senaryoda, bireyler uyanmadan 20 dakika önce doğal ışığa maruz bırakıldı. İkinci senaryoda ise gün doğumuyla birlikte ışık odaya alınmaya başlandı. Üçüncü senaryo ise tamamen karanlık bir ortamda gerçekleşti.
Katılımcıların uyandıktan sonraki zindelik seviyeleri, hem anketlerle hem de çeşitli biyolojik ölçümlerle değerlendirildi. Bulgular, uyanmadan kısa süre önce verilen doğal ışığın (özellikle birinci senaryoda) sabah uyanıklığını belirgin şekilde artırdığını gösterdi. Öte yandan, gün doğumundan itibaren uzun süreli ışığa maruz kalmak bazı katılımcılar üzerinde olumsuz etkilere neden oldu.
Mevsimlere uyumlu doğal ışık sistemleri, sağlıklı uykunun anahtarı olabilir.
Profesör Matsushita, ilerleyen dönemlerde mevsim ve gün ışığına göre ayarlanabilen doğal ışık sistemlerinin geliştirilmesinin, uyku kalitesi ve konforlu uyanış açısından önemli bir adım olabileceğini ifade etti. Araştırma, doğal ışığın yalnızca bir aydınlatma unsuru değil, aynı zamanda sağlıklı yaşamın da bir parçası olduğunu göstererek, konut tasarımında bu unsurun daha fazla dikkate alınması gerektiğine işaret ediyor.
