Yeni bir araştırma, Neandertallerin yok oluşunun ardında beklenmedik bir etken olabileceğini ortaya koydu: Güneş kremi. Michigan Üniversitesi öncülüğünde yürütülen çalışmaya göre, yaklaşık 41.000 yıl önce Dünya’nın manyetik alanı ciddi şekilde zayıfladı. Bu durum, gezegeni zararlı ultraviyole (UV) ışınlardan koruyan doğal kalkanın etkisini yitirmesine ve yeryüzüne daha fazla radyasyon ulaşmasına yol açtı.
Araştırmacılar, bu dönemde modern insan türü Homo sapiens‘in hayatta kalmayı başarmasında yenilikçi adaptasyonlarının etkili olduğunu belirtiyor. Vücuda oturan özel giysiler, mağara gibi korunaklı yaşam alanlarının tercih edilmesi ve güneş ışınlarına karşı koruma sağlayan aşıboyası kullanımının yaygınlaşması, Homo sapiens’in bu zorlu dönemi atlatmasında kritik rol oynamış olabilir.
Homo Sapiens aşıboyasını sadece süs için değil, korunmak için de kullandı.
Araştırmanın merkezinde yer alan olay ise “Laschamps ekspedisyonu” adı verilen jeomanyetik bir fenomen. Bu olay sırasında Dünya’nın manyetik alanı, günümüzdeki gücünün yalnızca yüzde 10’una kadar düştü. Özellikle Neandertallerin yaşadığı Avrupa bölgesinde manyetik alan daha da zayıfladı ve gökyüzünde yoğun aurora (kuzey ışıkları) aktiviteleri gözlendi. Ancak bu güzellik, tehlikeyi de beraberinde getirdi: Daha fazla UV radyasyonu yeryüzüne ulaştı.
Bilim insanları, Homo sapiens’in bu dönemde demir oksit içeren aşıboyasını sadece sembolik değil, aynı zamanda koruyucu amaçla da kullandığını öne sürüyor. Aşıboyasının cilt üzerinde güneş kremi benzeri bir işlev gördüğü deneysel olarak da test edildi. Ayrıca, bu döneme ait arkeolojik bulgular, Homo sapiens’in dikiş iğneleriyle vücuda oturan kıyafetler ürettiğini de gösteriyor.
Homo Sapiens’in esnekliği, onu hayatta tutan anahtar olmuş olabilir.
Araştırmanın baş yazarı Agnit Mukhopadhyay, elde ettikleri bulguların erken insan topluluklarının çevresel değişimlere karşı nasıl stratejiler geliştirdiğine dair önemli ipuçları sunduğunu belirtti. Ekibe göre, bu tür adaptasyonlar sayesinde Homo sapiens hayatta kalırken, daha az esnek olan Neandertaller tarih sahnesinden silinmiş olabilir.