2024, iklim değişikliğinin etkilerini dünyanın dört bir yanında hissettirdiği yıkıcı bir yıl olarak tarihe geçti. Atmosfer ve okyanuslardaki rekor sıcaklıklar, küresel çapta aşırı hava olaylarını tetikledi. Bu yıl, insan kaynaklı küresel ısınmanın etkilerinin daha önce hiç olmadığı kadar net görüldüğü bir dönem oldu.
Haziran ayında Suudi Arabistan, 51.8 santigrat dereceye ulaşan sıcaklıklarla tarihindeki en ölümcül sıcak dalgasını yaşadı. 1.300’den fazla kişi hayatını kaybetti. Tayland, Hindistan ve ABD gibi ülkelerde de benzer şekilde sıcak hava dalgaları can kayıplarına yol açtı. Hatta Meksika’da aşırı sıcaklar, vahşi yaşamı bile etkiledi; uluyan maymunlar ağaçlardan düşerek öldü.
Isınan okyanuslar rekor yağışlara yol açtı.
Isınan okyanuslar ve atmosferdeki nem artışı, birçok bölgede rekor yağışlara neden oldu. Birleşik Arap Emirlikleri, Nisan ayında tek bir günde iki yıllık yağışı aldı ve bu durum Dubai Uluslararası Havalimanı’nın kapanmasına yol açtı. Kenya, kuraklıktan sonra en kötü sel felaketlerini yaşadı. Batı ve Orta Afrika’da ise tarihi boyuttaki seller 1.500 kişinin ölümüne neden olurken, dört milyon kişi insani yardıma ihtiyaç duydu.
Avrupa da ani sel felaketlerinden nasibini aldı. İspanya, yaz aylarında şiddetli sağanaklarla sarsıldı, Yunanistan ise tarihi sıcak dalgaları ve orman yangınlarıyla mücadele etti.Daha sıcak okyanus yüzeyleri tropikal siklonları güçlendirerek şiddetli fırtınalar doğurdu. 2024’te Karayipler ve ABD, Milton, Beryl ve Helene gibi büyük kasırgalardan etkilendi. Filipinler, Yagi Tayfunu’ndan sonra yalnızca Kasım ayında altı büyük fırtına gördü. Mayotte Adası’nı vuran Chino Kasırgası ise Kategori 4 şiddetinde yıkıcı bir etki bıraktı.
İklim felaketleri fosil yakıtların etkisiyle şiddetleniyor.
Kuzey ve Güney Amerika, yıl boyunca süren kuraklık ve orman yangınlarıyla mücadele etti. Güney Amerika’da Ocak ve Eylül arasında 400.000’den fazla yangın kaydedildi, bu yangınlar bölgeyi boğucu bir dumana sürükledi. Güney Afrika’da ise uzun süreli kuraklık, 26 milyon insanı açlık riskiyle karşı karşıya bıraktı.
World Weather Attribution’dan (WWA) uzmanlar, analiz ettikleri her felaketin iklim değişikliğiyle şiddetlendiğini belirtti. İklim bilimci Friederike Otto, “Fosil yakıtların etkileri hiç bu kadar yıkıcı olmamıştı. Tehlikeli bir yeni çağda yaşıyoruz” diyerek durumu özetledi.
Kaynak: Hürriyet Daily News
